ตะไคร้หอม

ชื่อวิทยาศาสตร์

Cymbopogon nardus Rendle. (พันธุ์ศรีลังกา)

Cymbopogon winterianus Jowitt (พันธุ์ชวา)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ตะไคร้หอม เป็นไม้ล้มลุก แตกหน่อเป็นกอเหมือนตะไคร้แกง ที่โคนต้นมีกาบเป็นชั้นๆ หุ้มลำ ต้นเป็น

ปล้องๆ ลำ ต้นเป็นสีม่วงแดง ลำ ต้นและใบใหญ่และยาวมีกลิ่นฉุนกว่าตะไคร้แกง ดอกออกเป็นช่อยาวใหญ่โน้มอ่อนลง สีนํ้าตาลแดงคลํ้า

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม

• ปลูกได้ในดินทุกชนิด เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย

• ต้องการแสงแดดจัด

• ทนต่อความแห้งแล้ง แต่ถ้าให้นํ้าสมํ่าเสมอ บำ รุงรักษาดีจะให้ผลผลิตสูงตลอดปี

• ระยะเวลาที่เหมาะสมในการปลูก คือ เดือนพฤษภาคม

การเตรียมพันธุ์ปลูก

• ตัดแต่งให้มีข้ออยู่ 2-3 ข้อ

• มีกาบใบหุ้มข้ออยู่ 4-5 ใบ

• ตัดปลายใบออก

การเตรียมแปลงปลูก

• ไถพรวนดิน กำ จัดเศษวัชพืชออกจากแปลง ใส่ปุ๋ยคอกคลุกเคล้าให้เข้ากันดี ปรับพื้นที่ให้

เรียบ

• ถ้าปลูกในกระถาง ควรใช้กระถางที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่น้อยกว่า 12 นิ้ว ใส่ดินร่วน

ซุยที่มีอินทรีย์วัตถุ

การปลูก

• ระยะระหว่างต้น และระหว่างแถว 1.5 x 1.5 เมตร

• ขุดหลุมขนาด กว้าง x ยาว x ลึก 15 x 15 x 15 เซนติเมตร

• นำต้นพันธุ์ที่เตรียมไว้ปลูก 3 ต้นต่อหลุม หรือต่อกระถาง

การดูแลรักษา

• รดนํ้าสมํ่าเสมอเพื่อให้แตกกอได้ผลเร็วขึ้นและให้ผลผลิตตลอดปี

• กำ จัดวัชพืชปีละ 2 ครั้ง ด้วยการใช้จอบ

• ใช้ปุ๋ยสูตร 16-16-8 หรือ 16-20-0 หรือ 15-15-15 อัตราการให้ขึ้นอยู่กับความ

สมบูรณ์ของดิน

• หลังจากการเก็บเกี่ยวแล้ว ควรหว่านปุ๋ยยูเรียหรือแอมโมเนียซัลเฟต อัตรา 15-20

กิโลกรัม/ไร่ เพื่อให้แตกใบใหม่เร็วขึ้น โดยใบขนาดใหญ่ และมีปริมาณนํ้ามันหอมระเหย

มากขึ้น

การเก็บเกี่ยว

• เก็บเกี่ยวได้หลังปลูก 6-8 เดือน อายุการให้ผลผลิต 2-3 ปี

• ตัดเอาส่วนใบ ซึ่งอยู่เหนือพื้นดิน 25-30 เซนติเมตร เพื่อให้ต้นที่เหลือแตกใบใหม่ได้เร็ว

ขึ้น

• เก็บเกี่ยวแต่ละครั้งให้ห่างกัน 3 เดือน ตัดได้ปีละ 2-3 ครั้ง

• ผึ่งใบที่ตัดมาไว้ 1-2 วัน ก่อนนำ ไปสกัดนํ้ามัน

ผลผลิต

• ใบสด 1 ตัน/ครั้ง/ไร่

อัตราการแปรรูป

• ใบสด : นํ้ามันหอมระเหย เท่ากับ 1 ตัน : 1 ลิตร

ส่วนที่ใช้ประโยชน์

• ใบสด

สาระสำ คัญ

• geraniol, citronellal และ citronellol

สรรพคุณ

• ไล่ยุง